بلند نظری

کوته نظری، نخستین و بزرگ ترین دلیل شکست و ناتوانی آدمی است. سزاوار است همه ما در زمینه های مادی و معنوی، بلندنظر باشیم و با اراده قوی به پیش رویم، حتی اگر به مقصود نرسیم، چنان که علی علیه السلام می فرماید: «قَدْرُ الرَّجُلِ عَلی قَدرِ هِمَّتِهِ؛ ارزش مرد به اندازه همت اوست.» دورترین مقصدها نیز با برداشتن گام های کوتاه و هدفمند سرانجام پیموده خواهند شد، ولی آن کس که سست اراده و کوتاه همت است، از پیمودن آسان ترین راه ها برای رسیدن به کم ترین هدف ها نیز ناتوان است. همت بلند را باید از پیامبر بزرگ اسلام آموخت که برای اصلاح جهان، تنها به پاخاست؛ جهانی که در تاریکی و جهل و جنایت فرورفته بود. به تعبیر امام خمینی رحمه الله : «عزم، جوهره انسانیت و میزان امتیاز انسان است و تفاوت درجات انسان، به تفاوت درجات عزم اوست».

وقتی عزم آدمی جزم و همت او بلند باشد، در رویارویی با سختی ها طاقت از کف نمی دهد، بلکه با بردباری و درنگ، راه برون رفت از آن را پیدا می کند. امام علی علیه السلام می فرماید:

الحِلْمُ والأَناةُ توأمان یُنتِجُهُما علوُّ الْهِمَّةِ.

بردباری و درنگ، هم زادند و هر دو از همت بلند زاده شده اند.